Thuế bảo vệ môi trường là một loại thuế cực kỳ phổ biến trên thị trường hiện nay. Đây là loại thuế áp dụng đối với hàng hóa mà khi sử dụng gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường như xăng, dầu, nilon… Vậy bạn biết gì về thuế bảo vệ môi trường? Những loại hàng hóa nào phải chịu thuế? Đối tượng nào sẽ là người chịu trách đóng thuế? Tất cả sẽ được Mangpebochang giải đáp trong bài viết dưới đây.
Khái niệm thuế bảo vệ môi trường là gì?
Thuế bảo vệ môi trường là một biện pháp kinh tế được áp dụng để khuyến khích hoặc ngăn chặn các hoạt động có thể gây hại cho môi trường. Khái niệm về thuế này được quy định chi tiết và xác định trong khoản 1 Điều 2 của Luật Thuế bảo vệ môi trường năm 2010. Điều này cụ thể quy định: “Thuế bảo vệ môi trường là loại thuế gián thu, được áp dụng đối với các sản phẩm và hàng hóa (được gọi chung là hàng hóa), khi sử dụng chúng gây ra tác động có hại đến môi trường.”
Điều này nghĩa là người nộp thuế và người chịu thuế không phải là một. Người nộp thuế là người thực hiện quá trình sản xuất và kinh doanh các sản phẩm, trong khi người thực tế chịu thuế là người tiêu dùng cuối cùng của hàng hóa và dịch vụ đó. Điều này tạo ra một cơ chế thuế gián tiếp, nơi người chịu thuế cuối cùng, tức là người mua sử dụng hàng hóa, sẽ là người chịu trách nhiệm chính trong việc thanh toán các khoản thuế chi trả để bảo vệ môi trường.
Mặt hàng nằm trong diện đóng thuế liên quan đến môi trường
Căn cứ Điều 3 Luật thuế Bảo vệ môi trường 2010, Điều 2 Nghị định 67/2011/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 69/2012/NĐ-CP và Điều 1 Thông tư 152/2011/TT-BTC, đối tượng chịu thuế môi trường gồm các hàng hóa sau:
(1) Xăng, dầu, mỡ nhờn, bao gồm: Xăng, trừ etanol; Nhiên liệu bay; Dầu diezel; Dầu hỏa; Dầu mazut; Dầu nhờn; Mỡ nhờn.
Lưu ý:
– Xăng, dầu, mỡ nhờn quy định tại khoản này là các loại xăng, dầu, mỡ nhờn (sau đây gọi chung là xăng dầu) gốc hoá thạch xuất bán tại Việt Nam, không bao gồm chế phẩm sinh học (như etanol, dầu thực phẩm, mỡ động vật…).
Đối với nhiên liệu hỗn hợp chứa nhiên liệu sinh học và xăng dầu gốc hoá thạch thì chỉ tính thu thuế môi trường đối với phần xăng dầu gốc hoá thạch.
– Các doanh nghiệp nhập khẩu vật tư, phụ tùng cho máy bay hoặc trường hợp nhập khẩu máy móc, thiết bị mà có cung cấp dầu nhờn, mỡ nhờn đi kèm (được đóng riêng) thì phải kê khai, nộp thuế bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật (theo Công văn 1199/BTC-TCT ngày 30/01/2012).
Đối với các trường hợp xăng, dầu, mỡ nhờn nhập khẩu về sử dụng cho mục đích khác không phải để bán thì cơ quan Hải quan căn cứ hồ sơ khai thuế của người nộp thuế để thực hiện việc thu thuế bảo vệ môi trường cùng với thuế nhập khẩu như các loại hàng hóa nhập khẩu chịu thuế để bảo vệ môi trường khác.
Riêng đối với xăng, dầu của các Công ty xăng, dầu đầu mối nhập khẩu để bán không thực hiện việc kê khai thuế bảo vệ môi trường cùng với thời điểm kê khai và nộp thuế nhập khẩu mà kê khai và nộp thuế tại thời điểm xuất bán hoặc xuất tiêu dùng.
(2) Than đá bao gồm: Than nâu; Than an-tra-xít (antraxit); Than mỡ; Than đá khác.
(3) Dung dịch hydro-chloro-fluoro-carbon (HCFC) là nhóm chất gây suy giảm tầng ô dôn dùng làm môi chất lạnh sử dụng trong thiết bị làm lạnh và trong công nghiệp bán dẫn, được sản xuất trong nước, nhập khẩu riêng hoặc chứa trong các thiết bị điện lạnh nhập khẩu.
(4) Túi ni lông thuộc diện chịu thuế (túi nhựa)
Là loại túi, bao bì nhựa mỏng có hình dạng túi (có miệng túi, có đáy túi, có thành túi và có thể đựng sản phẩm trong đó) được làm từ màng nhựa đơn HDPE (high density polyethylene resin), LDPE (Low density polyethylen) hoặc LLDPE (Linear low density polyethylen resin), trừ bao bì đóng gói sẵn hàng hóa và túi ni lông đáp ứng tiêu chí thân thiện với môi trường.
Bao bì đóng gói sẵn hàng hóa (kể cả có hình dạng túi và không có hình dạng túi), bao gồm:
Bao bì đóng gói sẵn hàng hóa nhập khẩu;
Bao bì mà tổ chức, hộ gia đình, cá nhân tự sản xuất hoặc nhập khẩu để đóng gói sản phẩm do tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đó sản xuất, gia công ra hoặc mua sản phẩm về đóng gói hoặc làm dịch vụ đóng gói;
Bao bì mà tổ chức, hộ gia đình, cá nhân mua trực tiếp của người sản xuất hoặc người nhập khẩu để đóng gói sản phẩm do tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đó sản xuất, gia công ra hoặc mua sản phẩm về đóng gói hoặc làm dịch vụ đóng gói.
(5) Thuốc diệt cỏ thuộc loại hạn chế sử dụng.
(6) Thuốc trừ mối thuộc loại hạn chế sử dụng.
(7) Thuốc bảo quản lâm sản thuộc loại hạn chế sử dụng.
(8) Thuốc khử trùng kho thuộc loại hạn chế sử dụng.
Chi tiết các loại thuốc diệt cỏ thuộc loại hạn chế sử dụng, thuốc trừ mối thuộc loại hạn chế sử dụng, thuốc bảo quản lâm sản thuộc loại hạn chế sử dụng, thuốc khử trùng kho thuộc loại hạn chế sử dụng được xác định theo quy định tại Nghị quyết 579/2018/UBTVQH14.
Đâu là đối tượng phải đóng thuế liên quan đến môi trường?
Theo Điều 5 Luật Thuế bảo vệ môi trường và Điều 3 Thông tư 152/2011/TT-BTC, người nộp thuế bao gồm tổ chức, hộ gia đình, và cá nhân sản xuất, nhập khẩu hàng hóa.
Người nộp thuế bảo đảm môi trường được xác định như sau:
- Người nhận ủy thác nhập khẩu hàng hóa là người nộp thuế, không phụ thuộc vào hình thức uỷ thác nhập khẩu hoặc xuất giao hàng cho người ủy thác.
- Tổ chức, hộ gia đình, và cá nhân sản xuất, nhận gia công và nhận uỷ thác bán hàng vào thị trường Việt Nam là người nộp thuế. Trong trường hợp nhận gia công nhưng không nhận uỷ thác bán hàng, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân giao gia công sẽ là người nộp thuế khi xuất, bán hàng tại Việt Nam.
- Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân làm đầu mối thu mua than khai thác nhỏ, lẻ mà không có chứng từ chứng minh nộp thuế liên quan đến bảo vệ môi trường sẽ là người nộp thuế.
Trên đây là những quy định về thuế bảo vệ môi trường và những loại hàng hóa nằm trong diện phải đóng loại thuế này. Mong rằng với những thông tin này của Mangpebochang sẽ giúp bạn có thêm kiến thức để giải quyết những vấn đề liên quan đến thuế của bản thân.
